Geld of groei? Wat maakt gelukkiger?

Bijna afgestudeerd. En nu? Die goedbetaalde droombaan najagen? Of streven naar persoonlijke groei? Maakt niet uit, toch? Wanneer je doelen formuleert, daar vol voor gaat en ze bereikt, word je gelukkig. Een onderzoek van Niemiec, Ryan en Deci (2008) toont aan dat dit niet zo werkt en dat het soort doelen belangrijker is dan je zou denken.

Intrinsiek versus extrinsiek

Het onderzoek vond plaats onder 246 universiteitsstudenten in de Verenigde Staten. Vlak voordat de studenten hun studie afrondden, moesten zij kiezen wat voor hen belangrijker was: het nastreven van intrinsieke of van extrinsieke doelen. Persoonlijke groei of betrokkenheid bij de samenleving waren voorbeelden van intrinsieke doelen. Geld of aanzien waren voorbeelden van extrinsieke doelen. Een jaar na afstuderen werden de oud-studenten opnieuw benaderd en moesten zij aangeven in welke mate de doelen waren bereikt. Daarnaast kregen zij vragen voorgelegd waarmee de onderzoekers het ‘geluksniveau’ van de respondenten konden meten. Nu zou je verwachten dat de personen die hun doelen het meest hebben verwezenlijkt, het gelukkigst zijn. Maar dat bleek niet het geval. Hoe veel men had bereikt was geen indicatie voor geluk. Het type aspiratie wel. De respondenten die een groter belang hechtten aan intrinsieke doelen waren gelukkiger.

Zelfbeschikkingstheorie

Het verband tussen het soort doel en de hogere geluksscores komt tot stand door een mediërende variabele. Dat klinkt behoorlijk technisch, maar het komt erop neer dat er een verbindende factor is en dat is de zelfbeschikkingstheorie (Deci & Ryan, 2000). De zelfbeschikkingstheorie (self-determination theory) gaat ervan uit dat mensen drie basisbehoeften hebben bij het verkrijgen en behouden van mentale gezondheid: autonomie, competentie en verbondenheid. Het verband tussen het soort doel en de mate van geluk kan in eenvoudige bewoording als volgt worden verklaard: de onderzoeksgroep die intrinsieke doelen nastreefde, bereikte hogere niveaus op het gebied van autonomie, competentie en verbondenheid en dat zorgt voor meer geluk.

In de praktijk

Wat moet je nu met de conclusie van dit onderzoek? Als je werkt of studeert in een autonomie-ondersteunende omgeving niet zo gek veel, behalve lekker doen wat je doet en daar blij mee zijn. Helaas heeft lang niet iedereen de mazzel om in zo’n omgeving actief te zijn. Kijk maar eens naar hoe de meeste instituten in het hoger onderwijs de professional van morgen opleiden. Studenten krijgen projecten met deadlines opgelegd, moeten verplicht bepaalde vakken volgen waarvoor ze minimaal een 5,5 moeten halen, krijgen instructies voor hoe ze hun taken moeten aanpakken, etc. Dit zijn allemaal eisen die van buitenaf komen, niet vanuit de student zelf. Natuurlijk moet een diploma wel ergens op gebaseerd zijn, maar zou het leereffect (en het geluk van de persoon) niet veel groter zijn als de student voor een belangrijk deel zijn eigen pad kan bepalen? En hoe zit dat met de baan waarin hij terechtkomt? Of waar jij als lezer nu in zit? Word jij gestimuleerd om je eigen ontwikkeling vorm te geven? En heb je daarbij de vrijheid om dat te doen op jouw eigen manier, met de mensen van jouw keuze, op de momenten dat het jou uitkomt? Of moet je voldoen aan procedures en instructies waar je met geen mogelijkheid het nut van inziet?

Vervolgonderzoek

Het onderzoek waar in dit artikel naar werd gerefereerd, is gedaan onder jonge professionals in de Verenigde Staten. Zou het niet interessant zijn om het onderzoek te repliceren onder jonge professionals hier in Nederland? Of onder werkenden die al wat verder zijn in hun loopbaan? Volgens mij kunnen dergelijke onderzoeken interessante inzichten bieden in motivaties van mensen en de gevolgen voor welzijn in hun studie of baan. Wie pakt de handschoen op?

Referenties:

Deci, E. L., & Ryan, E. M. (2000). The ‘what’ and ‘why’ of goal pursuits: human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, volume 11, issue 4, pp. 227-268.

Niemiec, C. P., Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2009). The path taken: Consequences of attaining intrinsic and extrinsic aspirations in post-college life. Journal of Research in Personality, volume 73, issue 3, pp. 291-306.